Bu sezon hangi oyunlar var, yeni ekipler kurulmuş mu, sahnede kimleri göreceğiz bi’ bakalım istedik ve 2023-24 sezonunda sahnelenecek oyunları derledik.
Son birkaç yıldır içinden çıkılmaz bir tabloyla karşı karşıya olan tiyatrolar, aldıkları yaralara rağmen hasarlarını ürettikleri yeni oyunlarla gidermeye çalışıyor. Yaz aylarını kâh açık hava sahnelerinde kâh festivallerde değerlendiren ekipler, 2023-2024 sezonuna da sıkı bir şekilde hazırlanmış. Mekân kiraları, türlü masraflar, bilet fiyatları, alınan vergiler gibi tiyatroların belli başlı değişmeyen sorunlarına rağmen ekipler üretmeye ve ayakta durmaya gayret ediyor.
Eylül-Ekim ayları tiyatro ekiplerinin en heyecanlı olduğu aylardır desek yeridir. Yazın sıcaklığı, aylarca provadan provaya koştukları günler geride kalmış ve seyirciyle buluşma vaktinin çanları çalmaya başlamıştır. Ekipler yeni sezon için oyun metni arayışına girmiş, birinde karar kılıp kadrosunu kurmuş ve hummalı bir hazırlığın son aşamasına gelmiştir; hemen her birini prömiyer heyecanı sarmıştır. Keza aynı şekilde seyirciler için de öyle… Her ne kadar gün günden ekonomik kriz yakamıza iyice yapışıp yaşam koşullarımızı içinden çıkılmaz bir hale soksa ve kültür sanat aktivitelerine ulaşmakta sorun yaşasak da hemen herkes kendisine bir nefes aralığı yaratmaya çalışıyor. Sanatın iyileştirici gücüne güvenmeye devam ediyor.
Biz de bu sezon hangi oyunlar var, yeni ekipler kurulmuş mu, sahnede kimleri göreceğiz bi’ bakalım istedik ve 2023-24 sezonunda sahnelenecek oyunları derledik. Ekim-Kasım tarihlerinde aynı zamanda İstanbul’da İKSV’nin tiyatro festivali de gerçekleşecek. Bu vesileyle İKSV’den de ufak bir seçkiyi ajandanın içerisinde bulabilirsiniz. Tüm tiyatroseverler için bol alkışlı, bol oyunlu güzel bir sezon olsun. O halde perde:
MODA SAHNESI: İKİ KORE’NİN BİRLEŞMESİ / HASTA ADAMIN KIZI: SELMİN ZEKİ HANIM
Moda Sahnesi, yeni sezona iki yeni oyunla merhaba diyor. Bu oyunlardan ilki olan İki Kore’nin Birleşmesi geçtiğimiz Eylül ayında prömiyerini yaptı. Çağdaş Fransız tiyatrosunun önemli isimlerinden Joël Pommerat’nın kaleme aldığı, Mine Çerçi’nin Türkçeye çevirdiği oyunun rejisinde Kemal Aydoğan bulunuyor. Birçok farklı episoddan oluşan oyunda insan ilişkilerinin portresi resmediliyor. Rejinin en güzel yanı ise episodlar arası geçişlerde Damla Pehlevan’ın piyanosundan dökülen şarkılar. İki Kore’nin Birleşimi Neriman Uğur, Levent Tülek, Sedat Kalkavan, Asiye Dinçsoy, Reyhan Özdilek, Melek Ceylan ve Damla Pehlevan’ın yer aldığı geniş oyuncu kadrosuyla yeni sezonda Moda Sahnesi’nde izleyiciyle buluşmaya devam edecek.
Sahnenin diğer oyunu Hasta Adamın Kızı: Selmin Zeki Hanım ise Ekim ayında prömiyerini yapacak. “Yeni Bir Hayat Kurmak” isimli araştırma-inceleme kitabından bildiğimiz Mürüvet Esra Yıldırım tarafından kaleme alınan oyunun rejisinde Onur Ünsal yer alıyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında, İstanbul’da bir yalının müştemilatından seyirciye aktarılacak hikâyeyi Selmin Hanım karakteriyle Yeliz Kuvancı bizlere aktaracak. Sahnede Kuvancı’ya kanunuyla birlikte Betül Kaplanoğlu eşlik edecek. Oyunun sahne tasarımında Bengi Günay, ışık tasarımında İrfan Varlı, grafik tasarımında ise Vardal Caniş yer alıyor. Hasta Adamın Kızı: Selmin Zeki Hanım 12 Ekim’de seyirciyle buluşacak.
EKİP KAFİLE: SEVGİ VE HER ŞEY
“…biz spotların altındayken, bizi izleyen her çift göz için; terimizin son damlasına kadar haykırmaya, gürültü çıkarmaya devam edeceğiz…” diyerek 2019 yılında yola çıkan Ekip Kafile, 2023-2024 sezonunda Sevgi ve Her Şey isimli yeni oyunlarıyla seyirciyle buluşacak. Marksist-feminist oyun yazarı olarak bilinen Caryl Churchill’ın yazdığı oyunun yönetmenliğini Ümit Aydoğdu üstleniyor. “Sevgi” kavramını hatırlatacak ve sorgulatacak oyun “kendi hayatının başrolü” 7 kişinin içine düştüğü rutinleri kolektif sahneleme tekniğiyle absürt komedi türünde izleyiciyle buluşturuyor. Oyunda sevginin günlük rutinler içerisinde eriyip gitmesini ve bir eksikliğe dönüşmesinin tüm iletişim modellerine nasıl sirayet ettiğine, nasıl bir kaosa dönüştüğüne odaklanılıyor. Sevgi ve Her Şey, 4 Ekim 2023’te Moda Sahnesi’nde prömiyerini yapacak.
TİYATRO HAYALİ: AŞK HİKÂYEN DÜŞMÜŞ / MEÇHUL PAŞA / HAYALBAZ KÂŞIFLER
Tiyatro Hayali, sahnedeki yolculuğuna 2022 yılında seslerinin ve suretlerinin, seyircinin zihninde tatlı bir hayal olarak kalması temennisiyle başladı. Ahmet Sami Özbudak’ın kaleme adlığı ilk oyunları Aşk Hikâyen Düşmüş, Emrah Eren rejisiyle izleyiciyle buluşmuştu. Henüz karşılaşmamış iki âşığın rolden role geçerek anlattıkları bu eğlenceli aşk masalının kadrosunda Ayça Koyunoğlu ve Fatih Koyunoğlu yer alıyordu. Oyun yeni sezonda da seyirciyle buluşmaya devam edecek.
Meçhul Paşa oyununu geçmiş sezonlardan duyanlar vardır. Ahmet Sami Özbudak’ın yazdığı Emrah Eren’in yönettiği bu oyunu daha önce izleyemeyen seyirciler için müjde vermiş olalım. Meçhul Paşa verdiği uzun bir aradan sonra Tiyatro Hayali’yle yeniden sahneye döndü. Oyuncu kadrosunda Erdem Akakçe, Bülent Çolak ve Fatih Koyunoğlu yer alıyor. Dönemin büyük yazarları Sabahattin Ali, Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz ile karikatürist Mustafa Mim Uykusuz’un birlikte çıkardıkları Türkiye’nin ilk siyasi mizah gazetesi Markopaşa’nın 1946’da başlayıp meçhule giden serüvenini takip edeceğiniz oyun, 20-21 Eylül’de Baba Sahne’de sezona merhaba dedi. Ekim ayında da çeşitli sahnelerde oynamaya devam edecek.
Yeni sezona sıkı hazırlanmış bu ekibin diğer oyunu ise bir çocuk oyunu olarak karşımıza çıkıyor. Derya Yıldırım’ın yazıp yönettiği Hayalbaz Kâşifler, çocukların düş gücünün sınırlarını zorlayan eğlenceli ruhuyla sahnede yerini alacak. Gündüz gece demeden diyar diyar dolaşan ve çocukların hayallerini gerçekleştirme gayretinde olan Hayalbaz Dede’nin yolunun dört oyunbaz çocukla kesişmesiyle başlayan hikâyede çocuklar, korsanlardan balıkçılara, süper kahramanlardan soytarılara, türlü türlü tılsımlara kadar çeşitli masallarla hemhal olacaklar. Buğra Ağalday / Fatih Koyunoğlu, Buse Demirel, Damla Makar, Eren Dinç ve Utku Öcal’ın oyuncu kadrosunda yer aldığı Hayalbaz Kâşifler, 1 Ekim’de BOA Sahne’de prömiyer yapacak.
FARAZA TİYATRO: MİSKET
Seyircilerin kalbine ince bir yerden dokunan Misket, artık yeni yuvasında. Geçtiğimiz Ağustos ayında aramıza katılan Faraza Tiyatro, tiyatro serüvenine Misket’le başlıyor. Turgay Korkmaz’ın yazıp Kayhan Berkin’in yönettiği oyun, izleyiciyi Ankara’nın pavyonlarına doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Orkuncan İzan ve Turgay Korkmaz’ın etkileyici performansıyla temposu bir an bile düşmüyor Misket’in. Ankara’nın isinde ve pusunda birbirlerini sobelerken, hoyrat bakışlarla büyütülemeyen çocukluklarını, darbukadan, terden, kokudan, zilden, çıngıraktan, eğlenceden ve askerlikten sonra sevgiyle, aşkla, dostlukla büyütmelerinin hikâyesini takip edeceğiniz; yer yer pavyonun renkli ışıklarında kaybolup yer yer derin bir sessizlik ve yalnızlığa gömüleceğiniz oyun 6 Ekim’de Ara Sahne’de, 20 Ekim’de de Pax Sahne’de yer alacak.
KUMBARACI50: DERS
Kel Şarkıcı, Gergedanlar gibi çok sevilen oyunları kaleme almış absürt tiyatronun önemli isimlerinden Eugène Ionesco’nun sesi Ders oyunuyla Kumbaracı50’den yükselecek. Ionesco’nun 1951’de yazdığı oyunda kimsenin aslında özgür olmadığı bir dünyada hem öğretmenin hem de öğrencinin ezberlere sığındığı, şiddetin bir farsa dönüştüğü, farsın içindeki şiddeti kustuğu ve izleyenin kendiyle yüzleştiği bir hayat hikâyesine tanıklık edeceğiz. Semah Tuğsel, Şirin Keskin İndere ve Yiğit Sertdemir’in sahnede olacağı Ders 5 Ekim’de prömiyerini yapacak. Oyunu sezon boyunca izleyebileceksiniz.
ART 12: CIRCIR BÖCEKLERI İTLER VE BİZ
Sanatın birçok alanında yenilikçi yaklaşımlarla proje üretmek için geçtiğimiz yaz aylarında Buğra Gülsoy ve Serhat Teoman’ın kurduğu Art 12, ilk oyunuyla Eylül ayında sahnede yerini aldı. Yıllar sonra yeniden tiyatro sahnesinde yer alan ikili, Sam Shepard’ın kaleme aldığı Mert Öner’in yönetmenliğini üstlendiği Cırcır Böcekleri İtler ve Biz’i seyirciyle buluşturmaya sezon boyunca devam edecek. Kentin doğayla, eğitimin cehaletle verdiği savaşa güncel bir yorum katan oyunda, iki kardeşin birbirini keşfetme ve dönüşme hikâyesine eşlik edeceksiniz.
ÇOLPAN İLHAN & SADRİ ALIŞIK TİYATROSU, PİU ENTERTIINMENT, ZORLU PSM: ÂŞIK SHAKESPEARE
Sinema tarihinin kült filmleri arasında yer almış ve yayınlandığı dönem 7 dalda Oscar kazanan Âşık Shakespeare ilk defa tiyatro sahnesinde Türkiyeli seyirciyle buluşacak. Tiyatroya yazılan cesur bir aşk mektubu olarak yorumlanan Âşık Shakespeare, gerek prodüksiyonu gerek sıra dışı kostümleri ve etkileyici danslarıyla tiyatronun birleştiriciliğini ve sınır tanımazlığını ortaya koyuyor. Tom Stoppard ile Marc Norman’ın kaleme aldığı oyunun rejisini Serdar Biliş üstleniyor. 70 kişilik dev bir kadroya sahip oyunda son zamanların başarılı iki oyuncusu Nezaket Erden ve Uraz Kaygılaroğlu sahnede yer alacak. Shakespeare tiyatrosuna ve onun yazım sürecine odaklanacak ve seyirciye keyifli bir seyir sunacak oyunun prömiyeri 4 Ekim’de gerçekleşecek. Prömiyerin ardından 17-18 Ekim tarihlerinde de Zorlu PSM’de izlenebilecek.
KADIKÖY EMEK TİYATROSU: ÖLÜMÜN TERSİ ARZUDUR
Kadıköy Emek Tiyatrosu, yeni sezona Tennessee Williams’ın dünya klasikleri arasında yer alan “A Streetcar Named Desire”dan esinlenilerek kaleme alınan “Ölümün Tersi Arzudur” oyunuyla merhaba diyor. Oyunun metnini kaleme alan Engin Alkan, aynı zamanda rejisörlüğü de üstleniyor. Sahnede Engin Alkan, Pınar Yıldırım, Murat Göçmez ve Sinan Çalıktaş yer alacak. Oyun günümüz Berlin’inde genellikle Türkiye’den göçenlerin yaşadığı Kreuzberg’de Türkçe tiyatro yapan bir ekibin prova salonu olarak da kullandıkları evlerinde geçer. Alternatif bir Macbeth sergilemek için provalarına devam eden ekip bir yandan Foucault felsefesi üzerinden iktidar, erk ve ötekileştirme kavramlarını tartışırlarken bir anda İstanbul’dan gelip kapıya dikilen sürpriz bir akraba bütün düzenlerini altüst eder. Berlin’e temelli yerleşmek için gelen bu akraba istemeden de olsa artık ortak hayatlarının bir parçası olacaktır. Oyun 3 Ekim’de Moda Sahnesi’nde, 7-14 Ekim’de Kadıköy Emek Tiyatrosu’nda izlenebilir.
OYUN ATÖLYESI: KEL DİVA
Bu yıl Eugène Ionesco’nun iki farklı oyununu iki farklı ekipten izleyeceğiz. Kel Şarkıcı adıyla bildiğimiz oyun Kel Diva ismiyle “Oyun Atölyesi”nde seyirciyle buluşacak. Oyunun duyurusu geçtiğimiz aylarda yapılmış, Zuhal Olcay ile Haluk Bilginer’in 20 yıl sonra yeniden aynı sahnede yer alacağı haberinin heyecanına hepimiz kapılmıştık. Nihayet oyun hazırlıklarında sona yaklaşıldı. Muharrem Özcan rejisiyle sahnede olacak oyunda Zuhal Olcay ve Haluk Bilginer’in yanı sıra Özlem Zeynep Dinsel, Yiğit Özşener, Gözde Kırgız ve Kıvanç Kılınç gibi güçlü bir kadro yer alıyor.
ANIMUS TIYATRO: KUPAMAÇA
10 Mayıs 2023 tarihinde kurulan ve henüz yepyeni bir ekip olan Animus Tiyatro, ilk oyunlarıyla seyirciyle buluşuyor. Sertaç Sayın’ın Muzaffer İzgü’nün “Sınır” adlı oyunundan öykünerek kaleme aldığı KupaMaça’nın yönetmenliğini Ümit Aydoğdu üstleniyor. Gerçek olmayan bir zamanda, gerçek olmayan iki komşu ülkenin, gerçek olan iki askerinin hikâyesini anlatan oyunda Berkay Erinç ve Melih Salgır sahnede yer alacak. Savaş ve barış kavramlarına odaklanan ve seyirciye bu kavramları sorgulama imkânı sunacak oyun 5 Ekim’de Pax Sahne’de seyirciyle buluşacak ve sezon boyunca izleyiciyle buluşmaya devam edecek.
TİYATROADAM: 39 BUÇUK BASAMAK
Tiyatroadam yeni oyunlarını geçtiğimiz günlerde “sıradışı bir 39 Basamak uyarlaması” notuyla seyircilere duyurdu. John Buchan’ın 39 Basamak adlı cinai polisiye romanından uyarlanan oyun Oğuz Utku Güneş’in yetkin kaleminden çıktı. Oğuz Utku aynı zamanda da 39 Buçuk Basamak’ın rejisinde. Murat Akkoyunlu’nun da sahnede olacağı oyunda Pelin Abay, Deniz Özmen ve Berk Yaygın da oyuncu kadrosunda yer alıyor. 39 Buçuk Basamak 18 Ekim’de Cevahir A Salon’da seyirciyle buluşacak.
27. İKSV TİYATRO FESTIVALİ’NDEN UFAK BİR SEÇKİ
Işıl Kasapoğlu küratörlüğünde düzenlenecek, yurt içi ve yurt dışından 20 tiyatro, performans ve dans gösterisine ev sahipliği yapacak İKSV Tiyatro Festivali’nin yirmi yedincisi bu sene gerçekleşiyor. 25 Ekim’de başlayacak festival 25 Kasım’da son bulacak. Türkiye’nin yanı sıra Almanya, İngiltere, Danimarka, Fransa, Gürcistan, İrlanda, İsrail ve Yunanistan gibi ülkelerden gelen yapımlar Türkiyeli seyirciyle buluşacak. Sizler için festivalden derlediğimiz birkaç oyun şöyle:
Café Müller: Festivalin en büyük sürprizi Café Müller oldu. Pina Bausch’un ölümsüz eseri, sanatçının topluluğu Tanztheater Wuppertal’ın güncel kadrosu ve ilk günkü çarpıcılığıyla ilk kez Türkiye’de sahnelenecek. Pina Bausch’un Almanya’da ailesinin kafesinde oturup savaştan sonra gözlediği insanlardan esinlenerek ortaya koyduğu eseri Café Müller, arzunun ve yalnızlığın hikâyesini anlatan, duru olduğu kadar etkileyici de bir dans tiyatrosu. Oyun 25 Ekim’de Zorlu PSM’de sahnelenecek. Aynı zamanda festivalin de açılış oyunu.
Hamiyet: Türkiye’de İndie müzik deyince akla gelen ilk isimlerdendir Peyk. Bu festivalde Peyk, onlar için de yeni bir deneyim olan bir müzikalle karşımıza çıkıyor. Hamiyet müzikali, İstanbul’un dışındaki bir işçi mahallesinde kocası ve iki kızıyla sakin bir hayat süren Hamiyet’in 1980 darbesiyle altüst olan hayatını anlatıyor. Müzikalin metnini, İrfan Alış’ın hikâyesini temel alarak Deniz Madanoğlu kaleme aldı. Yönetmen koltuğunda ise Erol Babaoğlu var. Oyun 10-11 Kasım’da Fişekhane’de izlenebilecek.
Terörizm: Bahçe Galata imzasıyla seyirciyle buluşacak bir oyun Terörizm. Festivalin merak edilen oyunları arasında yerini çoktan aldı. Presnyakov Kardeşlerin en bilinen oyunlarından olan Terörizm, toplumsal olaylara duyarsızlaştığı ölçüde yaşadıklarına hassaslaşan günümüz insanı üzerine karanlık bir komedi. Şehir yaşamından beş farklı sahne gösteren bu oyun, salt mağdurlar ve failler değil, dağılmış bir toplumdaki bireylerin birbirine nasıl da diş bilediğine odaklanıyor. Saim Güveloğlu’nun yönettiği oyunda sahnede Bilgesu Akın, Defne Koldaş, Derya Şahan, Fatih Sevdi, Semih Ali Aksoy, Sezer Arıçay, Tansu Biçer, Tolga Güneş, Tülin Özen ve Zeynep Çötellioğlu yer alacak. Terörizm, 15-16 Kasım’da Caddebostan Kültür Merkezi’nde sahnelenecek.
Baklava Cumhuriyeti: Festivalin diğer ilgi çeken oyunlarından biri de Baklava Cumhuriyeti. Gerasimos Bekas, Michalis Pitidis ve Anestis Azas yazdığı, Anestis Azas’ın aynı zamanda yönettiği oyun önyargılara meydan okuyan sürreal bir komedi olarak karşımıza çıkacak. İnsanların bir arada yaşamalarını politize eden yapay çatışmaları ve mitleri sorgulayan Baklava Cumhuriyeti’nde Türk-Yunan bir genç çift, çağdaş Yunan toplumunun çelişkileriyle, ulus kimliğinin sorunsallarıyla ve küresel ölçekte dijital tek bir ulustan oluşacak olası bir geleceğin ütopik gerçeğiyle yüzleşiyorlar. Oyuncular arasında Cem Yiğit Üzümoğlu dikkati çekiyor. Oyun 17-18 Kasım’da DasDas’ta sahnelenecek.
Düğün: Mask tiyatrosu denince ilk akla gelen topluluktur Familie Flöz. Berlin’de kurulan topluluk, sözsüz oyunları Düğün’le Türkiyeli seyirciyle buluşacak. Tüm dil engellerini yıkan ve seyirciye etkileyici bir seyir sunacak olan oyunda, izleyici bireysel mutluluk arayışı hakkında trajikomik bir öyküyü takip ederken, sınıf çatışmasından ekolojik meselelere kadar uzanan zekâyla harmanlamış ve sahnelenmiş toplumsal bir eleştiriyi izleyecek. Düğün, 7-8 Kasım’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde izlenebilir.
İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ TİYATROLARI: DELİ DUMRUL
Yeni sezonda İzmir Büyükşehir Belediyesi Tiyatroları Deli Dumrul oyunuyla İzmirli seyircilerini karşılayacak. Güngör Dilmen’in bir Dede Korkut hikâyesinden yola çıkarak kaleme aldığı Deli Dumrul’un rejisinde Yücel Erten yer alıyor. Politik ve toplumsal sorunları bin yıl öncesinin Anadolu’sundan anlatan oyun 3 Ekim itibarıyla İzmir Şehir Tiyatroları İsmet İnönü Sahnesi’nde yer alacak.
ESKİŞEHİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ŞEHİR TİYATROLARI: DÜDÜKLÜDE KIYMALI BAMYA
2023-2024 tiyatro sezonunu yeni oyunlarla açacak olan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Mehmet Baydur’un Düdüklüde Kıymalı Bamya adlı oyununu Ekim ayında sahnelemeye başlayacak. Oyununun yönetmenliğini rejisör Murat Atak üstleniyor. Toplumsal yaşayış biçimlerimize odaklanan oyunda, sıradan hayatları olan ve kendileri gibi olmayanları da gözünü kırpmadan ötekileştiren, sıradan insanların içler acısı hali gözler önüne serilirken, mizahın anlatım gücü sahneye koyuluyor. Düdüklüde Kıymalı Bamya Ekim ayında ve sezon boyunca sahnede yerini alacak.
